เพาะเชื้อเห็ดฟางจากต้นกล้วย ทำง่าย แถมต้นทุนต่ำ กำไรดี

เพาะเชื้อเห็ดฟางจากต้นกล้วย ทำง่าย แถมต้นทุนต่ำ กำไรดี

เกษตรกรหลายท่านมีความสนใจในเรื่องของการเพาะเห็ด เชื้อเห็ดเรียกได้ว่าเป็นหัวใจสำคัญในการเพาะ ชาวเกษตรกรทำการเพาะเห็ดเพื่อเอาไว้บริโภค และขายเป็นการสร้างรายได้สร้างอาชีพที่ดีงาม

แต่เนื่องจากเชื้อเห็ดที่จะนำมาเพาะนั้นหาซื้อได้ยากในบางพื้นที่ หรือที่มีขายก็มักจะไม่ค่อยมีคุณภาพที่แน่นอนทำให้ผลผลิตที่ได้ไม่สม่ำเสมอ และไม่มีคุณภาพ หรือเชื้อเห็ดมีราคาที่แพงเกินไป

เกษตรกรน้อยรายนักที่จะผลิตเชื้อเห็ดเอง เพราะใช้ทุนทรัพย์ค่อนข้างสูง ต้องมีเครื่องมือที่จำเป็นหลายอย่าง ต้องใช้เทคนิคปลอดเชื้อ เพื่อควบคุมการปนเปื้อนจากเชื้อจุลินทรีย์แปลกปลอมที่ติดมากับวัสดุที่ใช้เป็นวัสดุเพาะ และสภาพแวดล้อม

ซึ่งผู้ปฎิบัติต้องมีการเรียนรู้และฝึกปฏิบัติจึงจะสามารถทำได้ ดังนั้นผู้วิจัยจึงพัฒนาวิธีการผลิตเชื้อเห็ดโดยแบบง่าย โดยไม่ต้องใช้หม้อนึ่งความดันไอน้ำ และตู้เขี่ยเชื้อ ผู้สนใจสามารถทำได้ง่าย และสามารถใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีอยู่ในครัวเรือนมาใช้ในการผลิตเชื้อเห็ดได้ วิธีการทำเชื้อเห็ดฟางอย่างง่ายจากดอกเห็ดฟางสด ทำได้ด้วยตัวเอง

วัสดุอุปกรณ์มีดังนี้

1. ต้นกล้วยสดตากแห้ง 1 กิโลกรัม

2. ถุงพลาสติกชนิดใส ขนาด 6×9 นิ้ว 10 ใบ

3. มีดคัทเตอร์ 1 ด้าน

4. แอลกอฮอล์ 1 ขวด

5. แก้วเปล่า 1 ใบ

6. เข็มเย็บกระดาษ 1 อัน

7. ดอกเห็ดฟางสด (ดอกตูม) 1 ดอก

8. กระดาษที่สะอาด 1 แผ่น

9. สำลีเล็กน้อย

10. น้ำสะอาดเล็กน้อย

ขั้นตอนในการทำ

1. นำต้นกล้วยสด และควรเป็นต้นกล้วยตัดใหม่ ๆ มาหั่นเป็นแว่น ๆ หนาประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร ถ้าเป็นต้นกล้วยที่มีเครือแล้วให้เก็บส่วนของก้านเครือทิ้งให้หมดแล้วใช้มีด สับต้นกล้วยที่หั่นแล้วให้ละเอียดเล็กน้อยประมาณ 1 –2 เซนติเมตรนำไปตากแดดโดยมีแผ่นพลาสติกหรือวัสดุรองพื้นที่สะอาดเกลี่ยให้บาง ๆ ประมาณ 4-5 วัน ควรกลับกองกล้วยทุกวันจนต้นกล้วยแห้งสนิทจึงนำไปทำเชื้อเห็ดฟาง

2. นำต้นกล้วยที่แห้งแล้ววางบนพื้นซีเมนต์หรือบนแผ่นพลาสติก พรมด้วยน้ำสะอาดผสมคลุกเคล้าจนทั่วแล้วทำการตรวจสอบให้มี ความชื้นหมาด ๆ โดยการใช้มือกำต้นกล้วยแล้วบีบให้แน่น เมื่อคลายมืออกต้นกล้วยจะเป็นต้นเล็กต้นน้อย หรือรู้สึกชื้นมือ ถ้าบีบแล้วน้ำหยดหรือซึมออกตามง่ามมือแสดงว่าความชื้นมากเกินไปต้องผึ่งลมทิ้งไว้ให้ความชื้นระเหยไปประมาณ 1-2 ชั่วโมงถ้าความชื้นมากเกินไปเส้นใยเห็ดฟางจะไม่เจริญ

3. บรรจุต้นกล้วยลงในถุงประมาณถุงละ 200 กรัม (ต้นกล้วยแห้ง 1 กิโลกรัม บรรจุได้ประมาณ 15- 20 ถุง )

4. นำดอกเห็ดฟางสดมาทำความสะอาด โดยใช้มีดคัทเตอร์ตัดแต่ง บริเวณโคนดอกเห็ดฟางที่สกปรกหรือมีวัสดุเพาะติดโคนดอกมา ออกให้หมดควรทำอย่างระมัดระวัง อย่าให้ดอกเห็ดฟางกระทบกระเทือนหรือชอกช้ำมา

5. เทแอลกอฮอล์ลงในแก้วประมาณ 1/2 แก้วแล้วนำดอกเห็ดฟางที่ตัดแต่งแล้วจุ่มลงไปจนมิดดอกเห็ดฟาง แล้วนำออกมาวางใน กระดาษที่สะอาดปล่อยให้แอลกอฮอล์ระเหยออกจากดอกเห็ดฟางจนแห้ง ( ห้ามนำดอกเห็ดฟางแช่ลงในแก้วแอลกอฮอล์แล้วแช่ ทิ้งไว้ )

6. นำสำลีจุ่มแอลกอฮอล์ แล้วนำไปเช็ดถูทำความสะอาดใบมีดคัทเตอร์ ใช้มีดตัดส่วนของดอกเห็ดฟางส่วนใดก็ได้อย่างระมัดระวัง ขนาดประมาณ 1 ตารางเซนติเมตร หนาประมาณ 1 มิลลิเมตร ใส่ลงไปในถุงที่บรรจุต้นกล้วยเตรียมไว้ ถุ งละ 1 ชิ้นทุกถุงเห็ดฟาง 1 ดอก ใช้ได้ประมาณ 10 ถุง

7. จับปากถุงแล้วเขย่าให้เนื้อเยื่อดอกเห็ดฟางอยู่ในบริเวณกึ่งกลางถุงพอดี แล้วแนบปากถุงพับลงมา 2–3 ครั้ง เย็บปากถุงด้วยเข็มเย็บกระดาษ 2-3 ครั้ง

8. นำถุงเชื้อเห็ดฟางบรรจุลงในตะกร้าหรือลังไม้เรียงเป็นแถวทับซ้อนกันได้ไม่เกิน 2 ชั้น แล้วนำไปบ่มเชื้อในอุณหภูมิห้องปกติ (30 องศาเซลเซียส ) ประมาณ 10-15 วัน เส้นใยเห็ดฟางจะเจริญจนเต็มถุงจึงนำไปเพาะหรือนำไปต่อเชื้อเพื่อขยายให้มี ปริมาณมากขึ้น

ข้อดีของการใช้ต้นกล้วยทำเชื้อเห็ดฟาง

– เป็นวัสดุที่หาง่าย

– ต้นทุนต่ำ

– ทำได้ง่าย

– ปลอดเชื้อจุลินทรีย์

– สามารถคัดเลือกสายพันธ์ได้เอง

– เส้นใยแข็งแรงสมบูรณ์และให้ผลผลิตที่ดี

ขอบคุณข้อมูลจาก : การทำเชื้อเห็ดฟาง ด้วยต้นกล้วยจากเนื้อเยื่อของดอกเห็ดสด – Dooidea