ต้นมะนาว ขยายพันธุ์ “ด้วยใบ” ได้เป็นหลายพันต้น
มะนาวเป็นพืชเศรษฐกิจ ที่ชาวเกษตรนิยมปลูกกันเป็นอย่างมาก และยังมีความต้องการทางการตลาดที่สูงและยังมีราคาที่ดีอีกด้วย ในวันนี้เราได้มีวิธีการขยายพันธุ์มะนาว ทำให้ทีผลผลิตที่มาก ปลูกได้ทีละมากๆ เป็นวิธีที่เราอยากให้เพื่อนๆได้ลองทำตามและนำไปใช้กัน
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
1. กิ่งและใบมะนาว ที่ไม่อ่อนและไม่แก่จนเกินไป
2. กาบมะพร้าว
3. น้ำยาเร่งราก
4. มีดขนาดเล็ก
5. ห้องพ่นหมอก(ถ้ามี)
6. ถุงร้อน
7. หนังยาง
วิธีการขยายพันธุ์
1. ในขั้นตอนแรกนี้ให้เราเริ่มต้นจากการนำกาบมะพร้าวที่เตรียมไว้นำมาสับเป็นท่อนๆ ยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร จากนั้นให้นำไปแช่จนชุ่ม เมื่อเห็นว่าชุ่มดีแล้วให้นำมาทุบจนกาบมะพร้าวแตกเป็นแผ่น
2. เมื่อได้กาบมะพร้าวที่นุ่มดีแล้ว ให้ทำการนำมาห่อม้วนเป็นรูปทรงกระบอก แล้วรัดหนังยางให้แน่น แล้วนำตะปูทิ่มลงไปบริเวณด้านบนกึ่งกลางของกาบมะพร้าวให้เกิดรูเล็กๆ ทำเช่นนี้เพื่อลดการเสียดทานเวลานำใบมะนาวเสียบลงไปและง่ายต่อการเสียบกิ่ง
3. ขั้นต่อมาทำการเตรียมใบมะนาว โดยการตัดใบให้ติดกับก้านด้านบนใบเล็กน้อย ประมาณ 1-2 เซนติเมตร ดังรูป
4. จากนั้นทำการตัดใบมะนาวออกให้เหลือเพียงครึ่งใบ การทำเช่นนี้จะทำให้การขยายพันธุ์มะนาวเป็นไปอย่างรวดเร็วและลดภาระการคายน้ำอย่างดีของใบมะนาวฃ
5. ต่อมาทำการกรีดเปลือกหุ้มก้านของใบมะนาว ขั้นตอนนี้นี้จะช่วยเพิ่มพื้นที่ในการออกรากของมะนาว โดยให้ใช้มีดกรีดตามความยาวของก้านมะนาว 1-3 รอย (โดยการทำเช่นนี้นี้ต้องทำอย่างเบามืออย่ากรีดแรงเกินไปจนทำให้ก้านมะนาวขาดออกจากกัน) หากไม่ทำเช่นนี้รากจะออกเฉพาะที่ปลายรอยตัดเท่านั้น ต้นมะนาวที่นำไปปลูกไม่แข็งแรงและออกรากน้อย (ขั้นตอนนี้ถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะเพิ่มพื้นที่ในการออกรากมากขึ้นนั่นเอง)
6. จากนั้นให้นำกิ่งที่กรีดเรียบร้อยแล้ว ไปจแช่ในน้ำยาเร่งราก แล้วนำไปผึ่งลมให้แห้งสนิท ต้องมั่นใจว่าแห้งสนิท มิเช่นนั้นไม่เมื่อนำไปเสียบในกาบมะพร้าวอาจจะทำให้กิ่งและใบมะนาวเน่าได้
7. นำกิ่งมะนาวไปเสียบในกาบมะพร้าวที่เตรียมไว้จนมิดก้านอย่างระมัดระวัง เมื่อเสียบได้ 4 ก้อน ก็ให้นำกาบมะพร้าวมามัดรวมกันแล้ว ไปจุ่มน้ำให้ชุ่มแล้วใส่ไว้ในถุงร้อน ทำถุงร้อนให้พองออกแล้วมัดปากถุงให้แน่น โดยอย่าให้ใบมะนาวสัมผัสกับถุงร้อนเด็ดขาด
8. ถ้าหากท่านใดมีห้องพ่นหมอก สามารถนำพันธุ์มะนาวที่ทำเสร็จเรียบร้อยแล้วเข้าเพาะในห้องพ่นหมอกได้เลย อากาศและความชื้นภายในห้องพ่นหมอก จะช่วยเร่งให้แตกรากเร็วขึ้น และที่สำคัญเพิ่มอัตราการรอดของพันธุ์มะนาวได้มาก
9. เมื่อได้ถุงที่มีก้อนกาบมะพร้าวเสียบใบมะนาวอยู่ด้านในเรียบร้อยแล้ว ให้นำไปตั้งไว้ใต้ต้นไม้ที่มีร่มเงา ให้โดนแสงรำไร จากนั้นเมื่อผ่านไป 1 เดือน จะพบว่ามะนาวจะเริ่มออกราก หรือถ้าเป็นมะกรูดจะใช้เวลานานประมาณ 3-4 เดือน จึงจะเริ่มออกราก ถ้าต้องการจะให้สมบูรณ์ควรรอทั้งรากและตาออกมาทั้งคู่ จึงเริ่มนำไปปลูกลงถุงชำต่อไปได้เลยค่ะ
ข้อดีในการขยายพันธุ์มะนาวด้วยใบ
ในการปลูกมะนาวนั้น หากเกษตรกรท่านใดที่มีพันธุ์มะนาวที่ดีแต่มีน้อย สามารถนำวิธีเหล่านี้ไปใช้ได้ เพื่อเป็นการเพิ่มจำนวนได้หลายพันต้นเลยทีเดียว จะได้ผลผลิตที่เร็ว สร้างรายได้ได้มาก
ขอบคุณข้อมูลจาก : คุณครูติ่ง แห่ง ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ธ.ก.ส. บ้านเกาะเนียง จังหวัดสตูล