สูตร “น้ำปานะ” ป้องกันโรคปลายฝนต้นหนาว บรรเทาอาการไอ
“น้ำอัชบาล” หรือ “น้ำปานะ” น้ำที่พระสงฆ์สามารถฉันได้ตลอดทั้งวัน แทนการขบเคี้ยวอาหารหลังมื้อเพลตามบัญญัติของพระพุทธศาสนา น้ำอัชบาลนี้จะใช้สมุนไพร เช่น มะนาว ส้ม กระเจี๊ยบ มะตูม ใบเตย พริก ขิง ข่า ตะไคร้ เป็นต้น และผสมน้ำผึ้งหรือน้ำตาลทรายแดง และเกลือให้มีรสชาติ ซึ่งตามศาสตร์การแพทย์แผนไทยแนะนำให้ดื่ม น้ำอัชบาล ซึ่งเป็นน้ำสมุนไพรที่มีรสเปรี้ยว และเผ็ดร้อน ในการช่วยป้องกันโรคในช่วงปลายฝนต้นหนาวได้
สำหรับวิธีการทำน้ำอัชบาลนั้น มีขั้นตอนการทำที่ง่าย โดยสามารถเตรียมและทำเองได้ง่ายๆ ที่บ้าน โดยสูตรที่จะแนะนำคือ มะนาว พริกขี้หนู น้ำตาลหรือน้ำเชื่อม และเกลือ โดยวิธีในการทำนั้น คือ
1. นำมะนาวมาล้างเปลือกให้สะอาดแล้วผ่าครึ่ง เอาเมล็ดมะนาวออกให้หมด
2. คั้นมะนาวเอาแต่น้ำผสมกับน้ำอุ่น ก่อนเติมน้ำเชื่อมหรือน้ำตาล แล้วใส่เกลือตัดรสเล็กน้อย
3. นำพริกขี้หนู 3-4 เม็ด ล้างน้ำให้สะอาด แล้วทุบพอแตกใส่ผสมลงไป จากนั้นสามารถดื่มได้ตามใจชอบ
น้ำอัชบาลนี้สามารถดื่มได้ทั้งวัน ไม่มีผลข้างเคียงใดๆ จะสามารถช่วยป้องกันโรคได้ และสามารถดื่มได้ทุกเพศทุกวัย แต่ก็มีข้อควรระวังโดยในเด็กเล็ก ซึ่งมีอาการท้องเสียได้ง่าย อาจจะต้องลดความเปรี้ยวลง หรือคนที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานอาจจะต้องระวังเรื่องการเติมน้ำเชื่อมหรือน้ำตาล และคนที่เป็นโรคไตก็ต้องระวังเรื่องการเติมเกลือ นอกจากนี้ หากเจ็บป่วยแล้วมีไข้สูง ตัวร้อน ไม่ควรดื่มน้ำนี้ เนื่องจากมะนาวที่มีรสเปรี้ยวจะยิ่งทำให้ธาตุไฟในร่างกายกำเริบ และทำให้ไข้ยิ่งขึ้นสูงได้
ส่วนคนธรรมดาสามารถผสมสัดส่วนต่างๆ เหล่านี้ได้ตามใจชอบหรือตามรสที่ถูกใจ ส่วนในการทำน้ำอัชบาลแนะนำว่าควรเป็นน้ำอุ่น เพราะจะช่วยให้น้ำมันหอมระเหยในพริกละลายออกมาแล้วส่งกลิ่นหอม การดื่ม น้ำอัชบาลหากเทียบกับแผนปัจจุบันก็อาจ เทียบได้กับการรับประทานวิตามินซี ซึ่งเป็น สารที่มีในมะนาว โดยวิตามินซีก็จะช่วยในเรื่องขับเสมหะ บรรเทาอาการไอ กระตุ้นการหลั่งน้ำลายอยู่แล้ว ถือว่าเป็นสูตรในการทำน้ำดื่มที่ทำเองได้ง่ายๆ ที่บ้าน และนำมาใช้ในการดูแลสุขภาพเพื่อป้องกันโรคได้อย่างง่ายดาย และวัตถุดิบก็จัดเตรียมไม่ยาก
แหล่งที่มา : กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก